|
||||||||||||||||
|
Што ж азначае назва Ельск? У дарэвалюцыйных рускіх гістарычным і геаграфічна-старажытных крыніцах звестак аб старажытным перыядзе гісторыі Ельска амаль няма. У лепшым выпадку ўказваецца, што гэтае мястэчка па дарозе з Сурча на Мазыр вядома з пачатку XVI стагоддзя. Адна з найважнейшых польскіх дарэвалюцыйных крыніц – “Геаграфічны слоўнік Польскага каралеўства і іншых славянскіх краін” ( т. 3. Варшава, 1882) сцвярджае, то ў старажытнаславянскія часы Ельск з’яўляўся цэнтрам тэрыторыі падуладнай “варажскім” князям, а патомкі гэтых правіцелей – выхадцаў з зямлі прыбалтыйска-палабскіх ці паморскіх славян называліся “князямі Ельскімі”. Старажытны род гэтых князяў даўно згас. Адна з бліжэйшых да Ельска вёсак называецца Княжабор’ер. Цікава, якому князю (ці князям) належыў влікі бор (лес), побач з якім размешчана вёска?.. З пачатку XVI стагодзя Ельскам валодалі прадстаўнікі зусім іншага роду – Спадаў, якія перасяліліся з Францыі па прычыне рэлігійных ганенняў. Прадстаўнікі гэтага роду рассяліліся ў розных мясцінах Польшчы, Літвы і Беларусі і атрымалі новыя прозвішчы ад назваў тых мястэчак і гарадкоў, якімі сталі валодаць. Ельск стаў “гняздом” новых уладароў Ельскіх, але продкі гэтах магнатаў былі французамі па паходжанню. Польскі “Геаграфічны слоўнік…” указвае, што яшчэ ў канцы XVІІ і ў пачатку XVІІІ стагоддзяў Ельск так і называўся Ельскам, а яго ўладальнік Юзаф Стэфанавіч Ельскі з’яўляўся ў той час мазырскім старастам. Але потым нечакана замест назвы Ельск пачало выкарыстоўвацца найменне Каралін. У XVІІІ стагоддзі (відаць, у першай яго палове ці ў сярэдзіне стагоддзя) Ельск перайшоў ад Спадаў-Ельскіх да прадстаўнікоў іншага роду – Аскеркаў. Аскеркі, дарэчы, валодалі, згодна с “ленным правам”, Нароўляй, якая да 1764 года засталася каралеўскай уласнасцю і здавалася Аскеркам, так сказаць, у часовае карыстанне. Відаць, нехта з Аскеркаў выкупіў Ельск у Спадаў-Ельскіх. Не выключана, што адзін з новых уладальнікаў насіў імя Караль, а яго сын ці ўнукі, жадаючы ўвекавечыць бацьку ці дзядулю, вырашылі вырашылі перайменаваць сваё мястэчка Ельск у Каралін. Праўда, мясцовае ельскае паданне расказвае што ў аднаго з Аскеркаў нарадзілася дачка Караліна; у гонар новароджаннай як быццам і адбылося перайменаванне населенага пункта. У 1886 годзе даведнік “Волости и важнейшие селения Европейской России. Выпуск V. Губернии Литовской и Белорусской областей» падае дзве назвы мястэчка – Каралін і Ельск. У той час у мястэчку было 44 двары, пражывалі 272 чалавекі, меліся праваслаўная царква, сінагога, капліца, школа, паштовая станцыя, вінакурны заводзік і 3 гандлёвыя крамы. Пасля пачатку першай сусветнай вайны ельчукі (так спрадвеку называюць самі сябе жыхары Ельска; згодна з першым усерасійскім перепісам 1897 года, насельніцтва Ельска складалася з 600 чалавек) звярталіся з прашэннем да губернатара Мінскай губерні, каб мястэчку было афіцыйна вернута яго папярэдняе найменне – Ельск. Але вяртанне назвы адбылося толькі ў савецкі час, у 1931 годзе. Што ж азначае назва Ельск? |
|||||||||||||||
|