<1> <2> <3> <4> <5>

Пасля адмены прыгоннага права (1861 г.) і ў гэтым лясным, эканамічна адсталым краі пачалі развівацца капіталістычныя адносіны. На Украіну па рэках сллаўляўся і вывозіўся лес, якога тут было шмат. У ваколіцах Некрашоўкі было пабудавана некалькі невялікіх заводаў, дзе выганялі з дрэва смалу, з бяросты — дзёгаць, выпальвалі драўляны вугаль. I сёння ў пяці месцах захаваліся сляды гэтай вытворчасці. Аб гэтым гавораць І назвы некаторых мясцін: Барасцяны завод, Печкі, Смалакурня і іншыя.

На балотах, што акружалі вёску ў канцы мінулага стагоддзя, шчыра працавала экспедыцыя генерала Жылінскага. Нанятыя ім сяляне ўручную, лапатамі, праклалі на ўсіх балотах канавы, спусцілі лішнюю ваду. Аб гэтым і сёння напамінаюць старыя канавы ў некаторых месцах.

Мала што змянілася ў жыцці Некрашоўкі і ў пачатку дваццатага стагоддзя. Сялян пачалі рассяляць па хутарах. Больш 20 сем'яў, у тым ліку сем'і Дзянісава Прохара Васільевіча, Капача Якава Антонавіча, Дзянісава Ціта Іванавіча, Мазаля Пятра Паўлавіча пачалі абжываць новыя ўгоддзі, якія атрымалі далёка ад вёскі.

Змяніўся ў гэтыя гады і ўладальнік некрашоўскага маёнтка. Ім стаў пан Аляксандр (прозвішча ніхто не памятае), які купіў зямлю і дом у былых гаспадароў. Адрозніваўся ён ад другіх памешчыкаў дэмакратычнасцю, чалавечнасцю ў адносінах да сялян. Пан Аляксандр не крыўдзіў некрашоўцаў, памагаў бедным грашыма, хлебам. Старажылы ўспаміналі выпадкі, калі пан разам з сялянамі ратаваў кароў, якія загрузлі ў балоце, прымаў удзел у рамонце дарог і маёнкта. "Добры быў пан", — гаварылі яны.

Трэба сказаць і аб тым, што Некрашоўка карысталася сярод другіх вёсак папулярнасцю. Два галоўныя праваслаўныя святы "Каляды" і "Тройца" адзначаліся тут насельніцтвам многіх суседніх вёсак. Непадалёку ад Некрашоўкі, ва ўрочышчы "Стары Чэрцень" часта праводзіліся сельскія кірмашы. I яшчэ адна цікавая дэталь пра жыццё вёскі таго часу — сумесна з сялянамі-хлебаробамі ў Некрашоўцы жыло некалькі сем'яў яўрэяў-рамеснікаў і гандляроў. Жылі дружна, паважалі звычаі сваіх народаў.

Некалькі змянілася жыццё вяскоўцаў у гады першай сусветнай і грамадзянскай войнаў. У баях "за Веру, Цара і Айчыну" загінулі браты Капачы — Мікалай і Аляксандр, сыны Якава Калача, а таксама Дзянісаў Гаўрыла Сцяпанавіч. А імёны яшчэ двух забыліся. Тры гады ў германскім палоне знаходзіўся Капач Аўрам Навумавіч. Адны ваявалі на франтах грамадзянскай вайны, другія займаліся сваімі звычайнымі вясковымі справамі, але ўсе чакалі лепшых перамен.

У гады грамадзянскай вайны з вёскі выехаў пан Аляксандр. Цёпла развітаўся ён з некрашоўцамі, раздаўшы ім частку сваей маёмасці, а пані са слязамі на вачах цалавала жанчын. Пазней у яго доме была адкрыта школа. Прыкладна ў 1924 годзе служыўшыя ў конніцы легендарнага Катоўскага жыхары Некрашоўкі Капач Аркадзь Якаўлевіч і Дзянісаў Рыгор Пятровіч былі прыемна здзіўлены, даведаўшыся, што новы камандзір эскадрона — былы пан Аляксандр з іх вёскі, з якім так цёпла развіталіся некалькі год таму назад. Добрым і патрабавальным камандзірам ён быў, чырвонаармейцы паважалі яго. Храбра змагаўся ён у баях з бандытамі.

Успамінаецца пры гэтым расказ старажылаў з суседніх Кузьміч пра тое, як яны пасля рэвалюцыі за дрэнныя адносіны да мужыкоў па-свойму адпомсцілі ранейшаму пану Яну — сцягнулі з могілак у балота мармуровы помнік з партрэтам пана.

Раздзяліўшы панскую зямлю пасля рэвалюцыі і грамадзянскай вайны, сяляне працягвалі рассяляцца па хутарах. У цэнтры вёскі працавала пачатковая школа. Першай яе настаўніцай была Осіпава, а ў 1924 г. яе замяніў выхадзец з вёскі Кузьмічы Вітко. Некалькі гадоў ён працаваў у вёсцы. Архівы захавалі і такія звесткі: з Кузьміцкага сельсавета Некрашоўка была аднесена ў склад Качышчанскага. У кастрычніку таго ж, 1924 года шэраг пабудоў былога памешчыцкага маёнтка (гумно, хлеў) былі перавезены ў Ельск для пабудовы народнага дома. У школе была ўведзена яшчэ адна абслугоўваючая адзінка — вартаўнік. Праз Чэрцень пабудаваны новы мост. У вёску ішло некалькі газет...

А затым гады калектывізацыі, час трывог і бурных падзей, якія крута перамянілі жыццё сялян. У 1930 годзе быў утвораны калгас імя Чарнякова. Першым яго старшынёю быў выбраны Капач Іларыён Навумавіч. Гэта быў самы адукаваны чалавек у вёсцы, які да рэвалюцыі працаваў пісарам воласці. Сем'і Дзянісава Прохара Васільевіча, Дзянісава Кузьмы Аляксеевіча былі раскулачаны і вывезены з рэспублікі. Апошняму праз некалькі месяцаў дазволілі вярнуцца ў вёску, аднак усю маёмасць, гаспадарчыя пабудовы і жывёлу забралі, аставілі сям'і адну хату.

<1> <2> <3> <4> <5><выбор н/п>