<1> <2> <3> <4> <5>

За якія грахі перад дзяржавай, за якія правіннасці перад аднавяскоўцамі іх так пакаралі? Забралі нажытае за ўсё жыццё, вывезлі на верную пагібель у таёжны край. Ды і якое там было ў іх ба-гацце? На гэта няма адказу і сёння. А былі ж гэта руплівыя гаспадары, добрасумленныя людзі, разумныя працаўнікі. Мала яны ведалі адпачынку: аралі, сеялі, гадавалі жывёлу, расцілі хлеб, былі добрымі будаўнікамі. Таму і жылі крыху лепш, чым астатнія. Быў у іх заўсёды кавалак хлеба на стале, а да яго, у святы ды касавіцу, — кавалак сала. Гэта і выклікала зайздрасць тых, хто не любіў працаваць.

Не выратаваў Дзянісава П. В. ад высялення зварот жыхароў вёсак Некрашоўка і Кузьмічы да органаў улады, у якім яны 30 красавіка 1930 года прасілі не высылаць яго сям'ю, так як "ён ніколі не быў ворагам Савецкай улады, працаваў разам з другімі, ніколі не быў багаты, не меў машын, не карыстаўся наёмнай працай..."

Пад зваротам было 64 подпісы, завераныя членамі Качышчанскага сельскага Савета, жыхарамі вёскі Некрашоўка — Гудам Андрэем Цітавічам і Капачом Кирылай Маркавічам, старшынёю і сакратаром Савета.

Трагічны лес гэтых двух членаў сельсавета ў далейшым часе. 11 сакавіка 1938 года ў г. Мазыры на падставе несапраўдных фактаў Гуд А. Ц. быў расстраляны як вораг народа. Капач К. М. цёмнай асенняй ноччу 1931 года быў сустрэты невядомымі людзьмі на дарозе Чэрцень-Некрашоўка (вяртаўся з сялянскага сходу ў суседняй вёсцы). Яго завялі ў лес, жорстка збілі, знявечылі твар — адрэзалі вушы, І адпусцілі. Да самай смерці над ім насміхаліся аднавяскоўцы, якія не разумелі ўсяго складанага перажытага часу.

Калектывізацыя працягвалася. Не ўсе жыхары вёскі адразу ўступілі ў калгас. Прыглядваліся, разважалі. А органы мясцовай улады чакаць не хацелі. I каб паскорыць тэмпы калектывізацыі дварам "заможных" сялян-аднаасобнікаў даводзіліся высокія нормы абавязковых паставак дзяржаве селыаспрадуктаў, павялічаныя ў два-тры разы размеры грашовых падаткаў.

Не ўсе вытрымлівалі гэта — хто ўступаў у калгас, а хто пакідаў вёску. У архівах можна знайсці рашэнне райвыканкома тых гадоў аб павышэнні падатку на "заможнага" Дзянісава Пятра Іванавіча і шэсць яго аднавяскоўцаў да 200-300 рублёў. А гэта былі ў той час вялікія грошы. Захаваўся і такі дакумент-пратакол групы грамадзян вёскі (усяго 20 чалавек), у якім абвінавачваўся ўладаю і аднавяскоўцамі Дзянісаў Іван Прохаравіч, які не жадаў уступаць у калгас, а зарабляў грошы на будаўніцтве маста, трымаў у сваім доме родзічку, якую лічылі батрачкай. Адчуваючы, што гэта папярэднічае высылцы з вёскі "ў іншыя месцы", Днянісаў I. П. пачаў хавацца ў лесе, ці працаваў на сезонных работах у другіх раёнах. Дома заставалася хворая жонка і пяцёра дзяцей.

Як "вораг народа" (не ўступаў у калгас) быў накіраваны на будаўніцтва канала Масква-Волга Капач Аркадзь Якаўлевіч. А ў 1937-1938 гадах зніклі яшчэ некалькі вяскоўцаў. Поаз некаторы час стапа вядома, што былі расстраляны ў Мазыры Малашчанка Павел Аляксеевіч і Днянісаў Яўхім Трафімавіч. Дзесяць год пазбаўлення волі атрымаў 65-гадовы Дзянісаў Кузьма Аляксеевіч, які ў 1942 годзе памёр у Мардоўскіх лагерах. Яшчэ некалькі чалавек было асуджана на працяглы тэрмін лагераў.

Страшную і нікчэмную ролю ў гэтай справе адыграў аднавясковец. ён выдаваў людзей карным органам як "ворагаў народа". Прозвішча яго не называем таму, што дзесьці жывуць яго дзеці і ўнукі.

Калгас у Некрашоўцы у 1937 годзе назвалі "Абарона Саветаў", так як Старшыня Цэнтральнага Выканаўчага Камітэта БССР Чарвякоў Аляксандр Рыгоравіч, чыё імя насіла гаспадарка, быў таксама аб'яўлены "ворагам народа" і… расстраляны.

А жыццё ў вёсцы ішло сваей чаргою. Людзі прывыкалі да сваей новай долі. Вучыліся жыць у калектыўных формах арганізацыі працы, хаця плацілі за гэта вельмі мала. У гэтыя гады было праведзена сеяленне ўсіх хутароў у адзін калгасны цэнтр. У вёсцы паявіліся дзве новыя вуліцы. I тут не абышлося без насілля. Некаторых хутаран перавозілі на новае месца жыхарства з усімі пабудовамі за 200-300 метраў ад новай вуліцы, каб была прамыя лініі дамоў, ды яшчэ брыгадзіру,— было бліжэй хадзіць і аддаваць загады на работу. А чаго каштавала такое перасяленне людзям, ніхто не хацеў лічыць.

<1> <2> <3> <4> <5><выбор н/п>